Wstęp
Michael E. Porter jest profesorem Bishop William Lawrence University, będącego częścią Harvard Business School. Profesura na Bishop William Lawrence University jest najwyższym uznaniem pracy zawodowej na Harvard Business School.
W 2001 roku Harvard Business School wraz z Uniwersytetem Harvarda wspólnie stworzyły Instytut Strategi i Konkurencyjności (Institute for Strategy and Competitiveness) w uznaniu dla zasług profesora Portera.
Profesor Porter, autor 17 książek i ponad 125 artykułów, jest czołowym autorytetem w dziedzinie strategii konkurencji oraz konkurencyjności i rozwoju gospodarczego narodów i regionów. W 1969 roku obronił licencjat z lotnictwa i inżynierii mechanicznej na Uniwersytecie Princeton, gdzie wybrany został do bractw to Phi Beta Kappa i Tau Beta Pi. W 1971 roku obronił pracę magisterską na Harward Business School, gdzie był stypendystą fundacji George'a F. Baker'a. W 1973 roku obronił doktorat z ekonomii na Uniwersytecie Harvarda.
Edukacja
Idee profesora Portera dotyczące strategii są podstawą współczesnej myśli ekonomicznej, a jego teoria jest wykładana nie tylko na Harvard Business School, ale na dosłownie każdej wyższej szkole biznesowej na świecie.
Obecny wykład profesora na Harvardzie, Mikroekonomia Konkurencyjności, jest wykładem ogólnouniwersyteckim, nauczanym w ramach partnerstwa także na ponad 65 uczelniach na wszystkich kontynentach w ramach wspólnego programu zajęć, materiałów wideo i wsparcia instruktorów, które zostały wypracowane przy współpracy z Instytutem.
Profesor Porter stworzył także i jest przewodniczącym programu Harvard Business School dla nowo wybranych dyrektorów korporacji międzynarodowych. Warsztaty dla nowych dyrektorów, które odbywają się dwa razy do roku, koncentrują się na wyzwaniach, z którymi borykają się nowi zarządzający. Do tematów warsztatów należą przejmowanie przywództwa, ustalanie zadań, tworzenie i wspieranie strategii, praca zarządu, komunikacja oraz alokacja czasu i zasobów. Artykuł Portera, Jay Lorsch i Nitin Nohria Seven Surprises for New CEOs (Październik 2004) opisuje podstawowe elementy warsztatów.
Poza wykładami i warsztatami, profesor Porter organizuje na całym świecie spotkania na temat strategii konkurencji, konkurencyjności, opieki zdrowotnej i tematów powiązanych z biznesem oraz władzą publiczną.
Strategia
Podstawowym obszarem zainteresowań profesora Portera jest strategia konkurencji i pozostaje ona główną dziedziną jego badań. Jego Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów (1980) była pierwszą książką na temat strategii. Książka doczekała się do tej pory 63 wydań i została przetłumaczoną na 19 języków. Jego druga znana książka o strategii Przewaga konkurencyjna. Osiąganie i utrzymywanie lepszych wyników, została wydana w 1985 roku. Obecnie dostępne jest jej 38. wydanie. Jego książka Porter o konkurencji (1998) zawiera zbiór artykułów na temat strategii i konkurencji wraz z artykułem Czym jest strategia? (1996) nagrodzonym przez Harvard Business Review.
Kolejna książka profesora Portera o strategii spodziewana jest w roku 2007.
Konkurencyjność narodów i regionów
Książka profesora Portera The Competitive Advantage of Nations (1990) była wynikiem jego powołania na przewodniczącego Komisji Konkurencyjności Przemysłu przez prezydenta Ronalda Reagana w roku 1983. Książka ta zainicjowała drugi obszar analizy profesora, który odnosi się do konkurencyjności i rozwoju ekonomicznego narodów, regionów i miast. Książka prezentuje nową teorię konkurencji między narodami i szuka źródeł ich gospodarczego dobrobytu. Doprowadziła ona do wielu innych publikacji, koncentrujących się w dużym stopniu na tematyce klastrów, czy geograficznej koncentracji powiązanych branż. Idee te stały się wytycznymi polityki ekonomicznej na świecie.
Konkurencyjność narodów. Bazując na Przewadze konkurencyjnej narodów, profesor Porter opublikował także książki na temat konkurencyjności w Nowej Zelandii, kanadzie, Szwecji, Szwajcarii i ostatnio w Japonii. Jego książka Can Japan Compete? (2000) opisuje japoński cud gospodarczy i przedstawia nową ścieżkę rozwoju dla tego kraju. Została ona uznana za jedną z trzech najlepszych książek (non-fiction) w 2000 roku przez tygodnik The Economist.
Profesor Porter jest współorganizatorem Globalnego Raportu konkurencyjności, corocznego rankingu konkurencyjności i perspektyw wzrostu dla ponad stu krajów wydawanego przez Światowe Forum Ekonomiczne.
Klastry. Pomysły profesora Portera dotyczące klastrów, po raz pierwszy przedstawione w roku 1990, pociągnęły za sobą badania dotyczące tej tematyki, jak również doprowadziły do powstania wielu inicjatyw klastrowych na całym świecie. Badania profesora Portera na temat klastrów zostały podsumowane w książce Porter o konkurencji.
Regionalna konkurencyjność. Profesor Porter rozszerzył swoje badania dotyczące konkurencyjności o spojrzenie regionalne. Przeprowadził on w 2002 roku projekt Clusters of Innovation project, który badał 5 głównych regionów Stanów Zjednoczonych. Zabrane w trakcie projektu dane pozwalają tworzyć nowe strategie rozwoju innowacyjności i dobrobytu gospodarek regionalnych . Wynikiem tego przedsięwzięcia był kolejny projekt mający na celu zebranie danych na temat geografii ekonomicznej USA. Artykuł profesora Portera The Economic Performance of Regions (2003) podsumowuje najważniejsze wnioski z badań.
Innowacje. Profesor Porter jest współautorem (z profesorem Scott’em Sternem i innymi) zestawu prac na temat źródeł innowacji w narodowych i regionalnych gospodarkach (m.in. The New Challenge to America's Prosperity: Findings from the Innovation Index (1999), The Determinants of National Innovative Capacity (2000) i Measuring the Ideas Production Function: Evidence from International Patent Output (2000)).
Inne teamaty. Profesor Porter przeprowadził także badania na temat wpływu kapitału prywatnego na konkurencyjność zawarte w książkach Capital Choices (1992) i Lifting All Boats (1995). Pisał także na temat polityki wspierania konkurencji m.in. w książce Competition and Antitrust: Towards a Productivity-based Approach to Evaluating Mergers and Joint Ventures (2002).
Konkurencja i społeczeństwo
Praca profesora Portera w dziedzinie rozwoju ekonomicznego zaowocowała także trzecim ważnym zestawem jego publikacji na temat konkurencji i społeczeństwa.
Ekonomiczny rozwój miast. Profesor Porter przeprowadził także szeroko zakrojone badania na temat rozwoju gospodarczego miast, rozpoczynając od artykułu The Competitive Advantage of the Inner City w Harvard Business Review. W 1994 roku profesor Porter założył The Initiative for a Competitive Inner City (ICIC), prywatną organizacje non-profit, której zadaniem jest wspieranie rozwoju gospodarczego miast w USA. Profesor Porter jest przewodniczącym ICIC.
Rozwój obszarów wiejskich. W 2004 roku profesor Porter opublikował badanie zlecone przez Economic Development Administration Competitiveness in Rural U.S. Regions: Learning and Research Agenda. Niniejsze badanie zapoczątkowało debatę na temat gospodarczego rozwoju obszarów wiejskich i ich sytuacji gospodarczej w stosunku do obszarów miejskich.
Środowisko naturalne. Profesor Porter zbadał zależność pomiędzy konkurencyjnością a środowiskiem naturalnym. Jego esej America's Green Strategy z Scientific American pokazał, że rozwój gospodarczy i ochrona środowiska powinny i muszą iść w parze. Esej ten wywołał falę publikacji na temat tego rodzaju myślenia. Powstało także wiele publikacji profesora Portera na ten temat: Green and Competitive (1995), Toward a New Conception of the Environment-Competitiveness Relationship (1995) i National Environmental Performance Measurement and Determinants (2002). Tzw. Hipoteza Portera była obszarem badań wielu innych ekonomistów.
Filantropia i społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa. Profesor Porter poświęcił swoją uwagę także filantropi, a szczególnie roli przedsiębiorstw w społeczeństwie. Jego artykuł pisany wspólnie z Markiem Kramerem Philanthropy's New Agenda: Creating Value (1999), z Harvard Business Review stał się podstawą strategi rozwoju dla fundacji I innych organizacji filantropijnych.
Artykuł Profesora Portera The Competitive Advantage of Corporate Philanthropy (2002) z Harvard Business Review przedstawia jak korporacje z korzyścią dla społeczeństwa mogą rozwijać działalność filantropijną w ramach działalności gospodarczej. W najbliższym czasie ukarze się kolejny artykuł w Harvard Business Review na temat strategicznych podstaw odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw. Profesor Porter współtworzył także FSG-Social Impact Advisors, międzynarodową organizację non-profit, która doradza fundacjom, przedsiębiorstwom i organizacjom społecznym jak tworzyć strategie społeczną.
Opieka zdrowotna
Od 2001 roku profesor Porter poświęca dużo swojej uwagi czwartej części swoich badań, a mianowicie kwestii konkurencyjności w służbie zdrowia. Jego artykuł, napisany wspólnie z Elizabeth Teisberg Redefining Competition in Health Care (2004) z Harvard Business Review wywołał dialog w wielu krajach. Jego wspólna publikacja z Professor Teisberg Redefining Health Care: Creating Value-Based Competition on Results (Harvard Business School Press) został uznana książką roku 2007 przez American College of Healthcare Executives. Profesor Porter odgrywa obecnie aktywną rolę w tworzeniu reformy służby zdrowia w Stanach Zjednoczonych i w innych krajach, m.in Holandii, Niemczech i Wielkiej Brytanii.
Wersja polska na podstawie:
Harvard Business School, Faculty and Research
